Günümüzde pek çok nedenden dolayı evlilik ve çocuk sahibi olmak ertelenmektedir. Bu şekilde gebelik yaşları ileriye kaydıkça hem gebe kalmak hem de gebelik süreci zorlaşmakta, gebelik ve doğumla ilgili sorunlar ve komplikasyonlarsa artmaktadır.
Öncelikle yaş arttıkça gebelik şansı azalır. Otuz yaş altında herhangi bir ayda gebe kalabilme olasılığı yaklaşık %20 iken kırk yaş üzerinde bu oran %5’ler civarına düşer. Çünkü yaşla birlikte yumurta hücrelerinin hem sayısı hem de kaliteleri azalır, böylelikle döllenme kapasitelerinde bir azalma olur. Ayrıca yumurtaların genetik olarak anormal olma riski de artar ve bu da bu yumurtalardan oluşan gebeliklerin daha yüksek oranda düşükle sonuçlanmasına neden olur.
Gebe kaldıktan sonra da ortaya çıkabilecek gebelik sorunlarında ciddi bir artış söz konusudur. Gebelikte kullanılan “ileri anne yaşı” tabiri 35 yaş ve üzerindeki anne adaylarını tanımlamaktadır ancak bu yaş sınırı tıbbi olmaktan çok istatistiksel bir sınırdır. Yani 35 yaşın geçilmesiyle ani bir risk artışı ya da olmayan risklerin ortaya çıkması gibi bir durum söz konusu değildir. Var olan her türlü risk anne yaşı arttıkça ona paralel olarak artar.
Yaşla birlikte görülme sıklığı artan ve gebeliği sorunlu hale getiren en önemli ve en sık görülen iki durum yüksek tansiyon ve diyabet (şeker hastalığı) olarak sıralanabilir. Bu iki hastalık da ileri yaştaki bir anne adayında gebelik öncesinde var olabileceği gibi gebelik sırasında da ortaya çıkabilir ve anne ve bebekle ilgili birçok riski beraberinde getirebilir.
Yaşla birlikte artan diğer gebelik riskleri arasında düşük ve dış gebelik de sayılabilir; düşük riski yaşla birlikte yaklaşık 4 kat, dış gebelik riski ise 2-3 kat artmaktadır. Yine başta Down sendromu olmak üzere çeşitli kromozom anormallikleri, plasental problemler, rahim içi gelişme geriliği, erken doğum ve sezaryen oranları da yaşla birlikte artış gösterir.
Sevgili hanımlar, her ne kadar üremeye yardımcı teknolojiler ve gebelikte tanı ve tedavi olanaklarımız gelişmeye devam ediyor ise de hayatınızın herhangi bir döneminde çocuk sahibi olmayı planlıyorsanız bu planınızı çok fazla ertelememeye çalışınız. Eğer bir şekilde ertelendiyse dikkat etmemiz gerek noktaları şu şekilde sıralayabiliriz; yüksek tansiyon, şeker hastalığı veya başka bir kronik rahatsızlığınız varsa bunun mutlaka gebelik öncesinde kontrol altına alınmış olması gerekir. Fazla kilonuz varsa, kilo verilmesi gebelikte bir sorun yaşama ihtimalinizi azaltacaktır. Bunu yanı sıra, bebekte gelişebilecek olası sinir sistemi anormalliklerinin önüne geçebilecek folik asit vitamini kullanımına mutlaka gebelikten önce başlamanız; gebelik öncesinde ve gebelik süresince doktor kontrollerinize düzenli olarak devam etmeniz çok çok önemlidir.